Corona virüs hangi hastalıkları tetikliyor?
Corona virüsü dünya genelinde can almaya devam ederken, tüberküloz, HIV ve sıtma gibi hastalıklar büyük tehdit oluşturuyor.
Aralık 2019’da Çin’de ortaya çıkan corona virüsü kısa sürede dünyayı etkisi altına alırken, 8 aylık süreçte 18 milyonu aşkın insana bulaştı.
Salgın nedeniyle önlem üstüne önlem alınırken, hastalığa karşı geliştirilecek ilaç ve aşı için amansız bir mücadele yürütülüyor. Dünyanın tek gündemi corona virüsü haline gelirken, uzmanlar perde arkasında büyüyen tehlikeye dikkat çekiyor.
New York Times’ın haberine göre, corona virüsü salgını tüberküloz, sıtma ve HIV’i de etkiledi. Yüksek ateş, ağrılı öksürük ve nefes darlığı gibi şikayetlere sebep olan tüberküloz, her yıl 1.5 milyon insanın ölümüne sebep olan dünya genelindeki en büyük enfeksiyon hastalığı.
’20 YIL GERİYE GÖTÜREBİLİR’
Sosyal izolasyon ve haftalarca tedavi gerektiren hastalık, corona virüsü salgını nedeniyle kontrolden çıkma tehdidiyle karşı karşıya. Corona virüsünün tüm sağlık kaynaklarını tükettiğini belirten Dünya Sağlık Örgütü’nden Dr. Pedro L. Alonso, “Covid-19 tüm çabalarımızı boşa çıkarma riski taşıyor ve bizi 20 yıl önceki durumumuza geri döndürebilir” ifadelerini kullandı.
Foto: Reuters.
Karantina ve diğer kısıtlamalar da büyük tehdit oluşturuyor. Afrika, Asya ve Latin Amerika’da, hastalar teşhis ve tedavi imkanlarına ulaşmakta güçlük çekiyor. Hava ve deniz taşımacılığındaki kısıtlamalar, tüberküloz, sıtma ve HIV’in en sert vurduğu bölgelere ilaç ulaştırılmasını sınırlıyor.
YÜZDE 80’İ ETKİLENDİ
Birleşmiş Milletler’e (BM) göre tüberküloz, HIV ve sıtma tedavi programlarının yüzde 80’i pandemi sürecinde aksaklıklar yaşamaya başladı. HIV’le mücadele eden her dört kişiden biri ilaçlarına erişmekte güçlük çekiyor. Tedavide yaşanan bu gecikmeler, ilaç direnci gibi sorunlara da yol açabiliyor.
TANI KOYULMA ORANI DÜŞÜYOR
Dünya sağlık sisteminin tüm dikkati coronanın üzerinde olduğu için tanı koymada da pek çok problem yaşanıyor. Dünya genelindeki tüberküloz vakalarının yüzde 27’sinin görüldüğü Hindistan’da, pandemi başladığından bu yana tüberküloz tanısı alan kişilerin sayısı yüzde 75 düştü. Rusya’da ise HIV klinikleri corona virüsü testleri yapmaya yönlendirildi.
Foto: Reuters.
Uzmanlara göre dünyanın farklı bölgelerinde uygulanacak olan üç aylık bir karantina, 6.3 milyon tüberküloz vakası ve 1.4 milyon can kaybı riski taşıyor.
28.5 MİLYAR DOLAR GEREKLİ
Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) antiretroviral ilaçlara erişimde yaşanacak 6 aylık bir sorunun HIV’e bağlı hastalıklardan ölü sayısının 500 bin artabileceğini savunuyor. DSÖ’nün bir başka modeli ise, sıtmadan her yıl hayatını kaybedenlerini sayısının 770 bine yükselebileceğini ortaya koyuyor.
AIDS, Tüberküloz ve Sıtma ile Savaşta Küresel Fon (The Global Fund to Fight AIDS, Tuberculosis and Malaria) corona virüsünün yarattığı hasarın bilançosunu çıkardı. Buna göre söz konusu durumu telafi edebilmek için 28.5 milyar dolarlık bir bütçe gerekiyor.
